Myśliwi nie gęsi... i swój język mają - gwara myśliwska

 

A - ambona > stanowisko myśliwskie zbudowane nad ziemią na słupach,

czasem na drzewie,

- anons > głos psa oznajmiający znalezienie zwierzyny, inaczej oszczek,

- anonser > pies myśliwski głoszący znalezienie zwierzyny,

- antabka > bączek - uchwyt do mocowania paska broni myśliwskiej,

- apel > sygnał rozpoczęcia polowania,

> posłuszeństwo psa myśliwskiego,

- aportowanie > przynoszenie przez psa myśliwskiego strzelonej zwierzyny

lub podstrzałków,

- automat > broń myśliwska samopowtarzalna, może być śrutowa

lub kulowa,

- awantaż > odchylenie kolby w prawo lub w lewo od osi lufy,

 

B - badyle > nogi łosia, jelenia lub daniela,

- badylarz > łoś byk, o porożu w kształcie krótkiej tyki z długimi

palczastymi odnogami,

- bałamut > pies gończy gubiący trop lub głoszący ptaka,

- bałuch > hałas, gwar w kniei spowodowany przez naganiaczy,

- bałuchy > trzeszcze - oczy zająca,

- bałwanek > kukła dzikiej kaczki, puszczana na wodę wabi inne kaczki,

- bałyk > czołganie się psa ku wytropionej zwierzynie,

- baran > samiec muflona,

- baranek > inaczej kszyk,

- barłóg > legowisko dzików lub niedźwiedzi,

- bartnik > niedźwiedź,

- barwa > farba - krew zwierząt łownych,

- basior > dorosły samiec wilk,

- basista > jeleń byk wyróżniający się grubym głosem,

- bączek > antabka - uchwyt do mocowania paska broni myśliwskiej,

- bąkać > wydawanie głosu przez psy gończe po znalezieniu tropu,

- bekowisko > okres godowy danieli lub miejsce godów danieli,

- berło > drążek na który sadza się ptaka łowczego,

- biała stopa > teren pokryty śniegiem,

- bieg > noga dzika,

- bielenie > zdejmowanie skóry z ubitej zwierzyny,

- blaski > inaczej trzeszcze - oczy zająca,

- bobrowanie > przeszukiwanie terenu przez zwierzęta,

- bobrowisko > osiedle bobrów,

- bokobrody > kępki dłuższych włosów, wyrastające na policzkach rysia,

dzika, jenota,

- bok > inaczej nadlufka - broń myśliwska o dwóch lufach ułożonych pionowo,

- broda > narośl pokryta dłuższym włosem, zwisająca pod szyją łosia,

> dolna część grzywy jelenia byka,

> pęk piór na szyi głuszca,

- brok > dawna nazwa bardzo drobnego śrutu,

- bródka > krótkie piórka ułożone w płaską szczoteczkę,

tuż przy nasadzie ogona słonki,

- bruzda > wgłębienie na tykach poroża jeleniowatych,

> wgłębienie w profilu gwintowania lufy,

- buchtowanie > rycie w ziemi przez dziki w poszukiwaniu żeru,

- buchtowisko > miejsce zryte przez dziki,

- bukowisko > okres godowy i miejsce godów łosi,

- bulgot > głos wydawany przez koguty cietrzewia podczas toków,

- burknięcie > odgłos zrywającego się z ziemi jarząbka,

- byk > samiec żubra, łosia, jelenia, daniela,

- byk stadny > jeleń byk, władający chmarą w okresie rykowiska,

 

C - cap > samiec kozicy,

- cewki > nogi sarny,

- chłyst > młody jeleń byk, który w czasie rykowiska przebywa

w pobliżu chmary,

- chmara > stado żubrów, jeleni, łosi, danieli,

- chorągwie > inaczej flagi - fragmenty scypułu zwisające z tyk jelenia

w czasie wycierania,

- chrap > głos łosia byka w czasie bukowiska,

- chrapanie > głos wydawany przez słonkę w trakcie lotu godowego (ciągu),

- chrapy > nozdrza żubra, zwierzyny płowej, muflona, kozicy,

- chyb > długa i gęsta szczecina na grzbiecie dzika,

- ciąg > przelot dzikich kacze lub gęsi na wodę rano lub wieczorem,

> loty godowe słonek

- ciągnięcie > powolne poruszanie się, wędrowanie żubrów,

zwierzyny płowej, muflonów,

- ciec > ucieczka piesza kuraków,

- ciecier > cietrzew kogut,

- ciecieruk > młody cietrzew kogut

- cieciorka > kura cietrzewia,

- cieczka > okres godowy lisów, wilków, borsuków, jenotów, psów,

- cieki > nogi ptaków, kuraków,

- cielę > żubr, jeleń, daniel w pierwszym roku życia,

- cuch > węch psa myśliwskiego,

- czarna stopa > teren pozbawiony pokrywy śnieżnej,

- czemchanie > wycieranie poroża ze scypułu,

- czternastak > jeleń byk o siedmiu odnogach na każdej tyce,

- czterodwudziestak _ jeleń byk mający po dwanaście odnóg na każdej tyce,

- czochrać się > wycieranie o drzewa jeleni lub dzików,

- czuszykanie > głos wydawany przez koguta cietrzewia podczas toków,

- czyrykanie > głos wydawany przez zwołujące się kuropatwy,

 

D - darniak > samiec sarny (rogacz) o wybitnie słabych parostkach i małej tuszy,

- daszek > posyp - paśnik dla kuropatw lub bażantów,

- dławienie > duszenie zwierzyny przez drapieżniki czworonożne,

- dołowanie > umieszczanie strzałów poniżej miejsca celowania,

- dubeltówka > śrutowa broń myśliwska o dwóch lufach ułożonych

poziomo obok siebie,

- dublet > ustrzelenie dwóch sztuk zwierzyny dwoma kolejnymi strzałami,

- dwudwudziestak > jeleń byk noszący wieniec o jedenastu

odnogach na jednej tyce,

- dwudziestak > jeleń byk o dziesięciu odnogach na jednej tyce,

- dwudziestka > śrutowa broń myśliwska kaliber 20,

- dwunastak > jeleń byk o sześciu odnogach na jednej tyce,

- dwunastka > śrutowa broń myśliwska kaliber 12,

- dwururka > inaczej dubeltówka,

- dyndować > o lisie, borsuku wilku lub jenocie - biec truchtem,

- dziesiątak > jeleń byk o pięciu odnogach na jednej tyce,

- dzikarz > pies myśliwski używany do polowań na dziki,

- dziwerówka > strzelba myśliwska o lufach wykonanych ze stali

damasceńskiej,

 

E - ekspres > łamana broń myśliwska kulowa o dwóch lufach,

- elaboracja > własnoręcznie wykonywanie śrutowej amunicji myśliwskiej,

- eżektor > wyrzutnik łusek w myśliwskiej broni łamanej,

 

F - fafle > obwisłe górne wargi psa myśliwskiego - wyżła,

- fajki > kły dzika rosnące w górnej szczęce,

- farba > krew zwierzyny,

- farbować > zostawiać krew na tropie,

- fartuszek > pęk jasnych włosów przy sromie sarny,

- fiołek > gruczoł zapachowy u lisa, znajdujący się przy nasadzie ogona,

- fladrować > zakładać fladry,

- fladry > sznury z czerwonymi szmatkami, służą do polowań na wilki,

- flagi > fragmenty scypułu zwisające z tyk jelenia w trakcie wycierania poroża,

- flanka > skrzydło myśliwych zagięte w kierunku miotu,

- flankować > obstawiać stanowiska na flankach,

- flinta > inne określenie strzelby myśliwskiej,

- fuzja > inne określenie strzelby myśliwskiej,

 

G - gach > samiec zająca,

- gały > oczy zająca,

- gamrat > odyniec w okresie huczki,

- gawra > zimowe legowisko niedźwiedzia,

- gęba > pysk żubra,

- ględzenie > głos wydawany przez łanię,

- głosić > oznajmianie przez pasa, znalezienia tropu lub osaczenie zwierzyny,

- głuszak > pisklę głuszca,

- głuszka, głuszyca > samica głuszca,

- gomóła > jeleń byk po zrzuceniu poroża,

- gon > głos psów podczas pędzenia zwierzyny w miocie,

> okres godowy kozic,

- gońka > sarna koza grzejąca się poza okresem rui,

- gra > szczekanie psów gończych idących po tropie,

- grabarz > pies myśliwski zakopujący odnalezioną zwierzynę,

- grandle > szczątkowe kły w górnej szczęce jelenia,

- grot > odnoga kończąca tykę w parostkach kozła,

> zakończenie odnogi w wieńcu jelenia byka,

- gryzawka > pędy wierzby lub osiki nasycone solą, przeznaczone

do obgryzania przez zające,

- grzywa > gęsta długa sierść na szyi i karku żubra, łosia, jelenia

lub na grzbiecie kozicy,

- guzikarz > młody kozioł o porożu w kształcie niskich stożków, guzików,

- guziki > zwykle pierwsze poroże kozła,

- gwizd > ryj dzika,

> głos słonki i jarząbka,

> głos jelenia sika,

 

H - haki > inaczej grandle, szczątkowe kły jelenia w górnej szczęce,

> rogi kozicy,

- huczka > okres godowy dzików inaczej lochanie,

 

I - igły > rogowe igiełki u leśnych kuraków wyrastające po bokach palców,

zanikające po tokach,

- igrzysko > toki głuszców,

> miejsce toków głuszców,

 

J - jasła > drabina na którą kładzie się karmę dla zwierzyny płowej,

- jazgot > ujadanie wilków lub psów,

- jaźwiec > borsuk,

- jednorurka > myśliwska broń o jednej lufie gładkiej,

- jucha > farba (krew) niedźwiedzia,

 

K - kaliber > średnica lufy broni palnej,

- kalibrownik > przyrząd służący do sprawdzania i korygowania

kalibru naboi śrutowych,

- kamionka > kuna domowa,

- kantak > pazur na tylnym palcu ptaka drapieżnego,

- kapelusznik > staropolska nazwa bardzo starego odyńca,

- kapitalny > samiec zwierzyny płowej noszący medalowe poroże,

- kaptur > nakrycie głowy ptaka łowczego, inaczej kapa,

- karawan > pojazd do przewozu ubitej zwierzyny,

- karmisko > miejsce wykładania karmy dla zwierzyny,

- kądziel > owłosienie szyi, karku i garbu żubra,

- kąpielisko > miejsce kąpieli dzików i zwierzyny płowej,

- kęsy > zęby ssaków drapieżnych,

- kipieć > ucieczka na oślep zająca,

- kiść > pęk białych włosów u borsuka,

> zakończenie ogona żubra,

- kita > ogon lisa i wiewiórki,

- kitka > bródka kozicy,

- klamra > skrzydło linii myśliwych,

- klapak > młoda, zwykle nielotna kaczka,

- klapanie > pierwsza zwrotka pieśni głuszca,

- klaskanie > trzecia zwrotka pieśni głuszca, inaczej korkowanie,

- klekotka > kołatka, służąca do straszenia zajęcy w czasie pędzenia,

- klępa >samica łosia, inaczej łosza,

- kluczka > odskok zwierza w bok podczas ucieczki,

- kłańce > zęby wilka,

- kłapać > odgłos wydawany przez dzika w stanie podniecenia,

- kłaść > ubić zwierza celnym strzałem,

- kłuć > dobić zwierza kordelasem,

- kobylarz > stary, bardzo duży wilk,

- kocioł > sposób polowania na zające,

- kokanie > głos wydawany przez cieciorkę,

- kokcielić > o pardwach i cietrzewiach - wydawać głos,

- kołatka > przyrząd służący naganiaczowi do straszenia zwierzyny,

- kołnierz > długie piórka wokół szyi koguta bataliona,

- komora > klatka piersiowa zwierzyny,

- kopnięcie > uderzenie kolby broni myśliwskiej w ramię podczas strzału,

- kopno > legowisko zająca w śniegu,

- kopyra > gwarowa nazwa zająca,

- kordelas > długi, prosty nóż myśliwski, służy do dobijania zwierzyny,

- korkowanie > trzecia zwrotka pieśni głuszca,

- korona > co najmniej trzy odnogi w górnej części wieńca jelenia,

- koryto dzicze > ślad przejścia dzików w głębokim śniegu,

- kosacz > stary cietrzew,

- kot > nazwa zająca i rysia,

- kotlina > zagłębienie w ziemi, stanowiące legowisko zająca

w okresie bezśnieżnym,

- koza > samica sarny (siuta) i kozicy,

- kozioł > samiec sarny (rogacz),

- koźlę > sarna do jednego roku życia,

- kożuch > futro zająca,

- krajce > brzegi dzioba jastrzębia,

- krechtanie > głosy wydawane przez głuszce podczas zapadów,

- krektun > jednoroczny głuszec nie biorący udziału w tokach,

- kreślić > robienie śladów skrzydłami, podczas toków głuszca, cietrzewia,

- krykucha > kaczka krzyżówka, wyhodowana w niewoli, do wabienia

kaczorów w czasie wiosennych godów,

- krzyżak > lis z ciemnym futrem i czarną pręgą wzdłuż grzbietu,

> kozioł o parostkach, których odnogi wyrastają na jednakowej

wysokości i tworzą formę zbliżoną do krzyża,

- kudłacz - gwarowa nazw niedźwiedzia,

- kudły > długa sierść niedźwiedzia,

- kufa > pysk psa myśliwskiego (wyżła),

- kulka > haczyk służący do patroszenia ptactwa,

- kulkowanie > patroszenie ptactwa za pomocą kulki,

- kureń > nazwa gwarowa szałasu myśliwskiego,

- kurkówka > dawna broń myśliwska o zewnętrznych kurkach,

- kuwiek > piszczałka do wabienia ptaków,

- kwadruplet > cztery celne, oddane bezpośrednio po sobie strzały,

- kwiat > ogon zwierzyny płowej i borsuka,

- kwiatek > białe zakończenie kity lisa,

 

L- lampy > oczy wilka,

- latarnia > łeb wilka,

-legawiec > pies myśliwski wystawiający zwierzynę,

- legowisko > stałe lub czasowe miejsce odpoczynku zwierzyny,

- licówka > łania prowadząca chmarę jeleni,

- linia > szereg myśliwych ustawionych w równych odstępach podczas

polowania zbiorowego,

- linijka > pojazd konny służący do przejeżdżania myśliwych podczas polowania,

- lira > ogon cietrzewia,

- liszka > samica lisa,

- liściarka > młode pędy drzew i krzewów, nasączone solą służące do

dokarmiania zwierzyny zimą,

- lizawka > urządzenie łowieckie służące do wykładania soli zwierzynie,

- locha > samica dzika,

- lochanie > huczka dzików,

- loftka > śrut o średnicy powyżej 4,5 mm,

- loki > zdeformowane sterówki u kaczora kaczki krzyżówki - trofeum,

- loty > skrzydła ptaków,

- lufa > główna część broni palnej,

- lustro > jasna plama na pośladkach zwierzyny płowej,

> biała plama na barkach głuszca i cietrzewia,

- lusterko > plamy na skrzydłach kaczek,

Ł - łaja > kilka sfor ogarów,

- łania > samica jelenia i daniela,

- łańka > młoda łania nie prowadząca cielaka,

- łapa > noga zwierzęcia zakończona pazurami,

- ława > sposób polowania zbiorowego, polegający na tym, że myśliwi

idą razem z naganką,

- łojny > tłusty, o zwierzynie w dobrej kondycji,

- łopatacz > samiec łosia lub daniela noszący poroże w kształcie

przypominającym łopaty,

- łopaty > prawidłowa forma poroża łosia i daniela, przypominająca łopaty,

- łosza > samica łosia, klępa,

- łoszak > młody łoś,

- łowiec > staropolska nazwa myśliwego,

- łowny > samiec jeleniowatych, który osiągnął pełnię rozwoju osobniczego,

- łowy > staropolskie określenie polowania,

- łoże > drewniana część broni myśliwskiej, osada (kolba i szyjka),

- łupież > wypchana skóra ptaka służąca do układania ptaka łowczego,

- łyżka > ucho zwierzyny płowej,

- łzawica > dołek łzowy w przednim kącie oka jelenia i daniela,

 

M- maisz, maiż > młody niedoświadczony ptak łowczy,

- majak > czółno zamaskowane trzciną lub gałęziami, do polowań

na ptactwo wodne,

- malowanie > wycieranie się dzików i jeleni o drzewa po wyjściu z babrzyska,

- mamrotanie > mruczenie niedźwiedzia,

- marcowanie > okres godowy u rysia i żbika,

- marczak > zając urodzony w marcu,

- markowanie > zaznaczanie przez wyżła obecności zwierzyny,

- marmurek > białe plamy na sterówkach ogona głuszca,

- matecznik > bezpieczna ostoja zwierzyny,

- medalion > spreparowana głowa z szyją ptaka lub ssaka,

- mener > przewodnik psa myśliwskiego,

- michałek > dubelt, pochodzący z drugiego lęgu,

- mieszek > wabik na przepiórki,

- mięsiarz > pogardliwe określenie myśliwego za wszelką cenę dążącego

do zdobycia zwierzyny,

- mikita > lis,

- mikot > wabik do wabienia kozłów,

- miot > część terenu z którego naganka pędzi zwierzynę podczas

polowania zbiorowego,

> młode zwierząt ssących urodzone z jednej ciąży,

- młódka > młody ptak łowczy,

- mnich > jeleń byk o porożu w kształcie niskich guzów,

- molet > nacięcia matujące powierzchnię szyny lub nasadę muszki

w myśliwskiej broni palnej,

- morda > pysk drapieżników,

- możdżeń > wyrostek kostny na czaszce jeleniowatych na którym

nasadzane jest poroże,

- murzyn > młody kogut cietrzew,

- muszla > przyrząd do wabienia jeleni byków w okresie rykowiska,

- myłkus > samiec zwierzyny płowej o porożu wyraźnie zniekształconym,

- myszka > młody piżmak,

 

N- nadlufka > broń myśliwska o lufach ułożonych pionowo,

- nadoczniak > druga odnoga wieńca jelenia byka lub łopaty daniela,

- naganiacz > pomocnik myśliwego, którego zadaniem jest naganianie zwierzyny,

- naganka > grupa naganiaczy współpracujących ze sobą na polowaniu

zbiorowym,

- na pomyka > sposób polowania na zające, polegający na tym, że myśliwy

idzie przed siebie i strzela do napotkanej zwierzyny,

- narogi > jadalne narządy wewnętrzne zwierzyny grubej,

- narzynacz > pies myśliwski szarpiący i gryzący ubitą zwierzynę,

- nazimek > młody zając urodzony w jesieni,

- nemrod > żartobliwa nazwa myśliwego,

- niedokuna > młoda kuna,

- niedolisek > młody lis,

- niedostęp > cecha tropu jeleniowatych, odcisk tylniego badyla nie dosięga

odcisku przedniego badyla,

- niekoronny > jeleń byk noszący wieniec, którego tyki nie mają koron,

- nielot > młody ptak nie umiejący latać lub dorosły w okresie pierzenia,

- nogawice> gęste upierzenie na zgrzebłach głuszca,

- norowce > psy myśliwskie przeznaczone do pracy w norach,

- nurek > ptak łowczy potrafiący atakować od spodu,

 

O

- obciąć > ustalić za pomocą tropienia obecność zwierzyny w miocie,

- obcierka > strzał raniący powierzchownie zwierza,

- objazd > sposób polowania szczególnie na lisa, polegający na objeżdżaniu

znajdującej się na polu zwierzyny tak aby zbliżyć się na odległość

strzału,

- obkładanie > przeszukiwanie przez psa myśliwskiego pola w celu

wystawienia lub wypłoszenia ptactwa, (inaczej okładanie),

- oczniak > pierwsza od róży odnoga wieńca jelenia i łopaty daniela,

- oczyć > rozglądanie się zwierzyny,

- odbić > odłączyć się od stada,

- odkapturzyć > zdjąć kaptur z głowy ptaka łowczego,

- odnoga > odgałęzienie tyki w porożu jeleniowatych,

- odprawa > nagroda dla psów gończych w postaci patrochów upolowanej

przy ich pomocy zwierzyny,

- odprzodówka > dawna broń myśliwska ładowana od przodu,

- odtrąbić > grać na sygnałówce, sygnały zakończenia polowania lub

na śmierć ubitej zwierzyny,

- odtylcówka > broń myśliwska ładowana od tyłu,

- odwiatr > woń wydzielana przez strzeloną zwierzynę,

- odyniec > samiec dzika powyżej 4 lat,

- odzew > odezwanie się na trąbce, w odpowiedzi na sygnał myśliwski,

- oganiać > obieganie przez jelenia byka chmary łań w czasie rykowiska,

- okno > otwór wejściowy do nory lisa,

- omyk > ogon zająca,

- opalone > brązowe lub czarne zabarwienie oręża dzika i haków jelenia,

- opolować > objąć polowaniem część łowiska,

- oręż > trofeum myśliwskie z dzika - szable i fajki, czasem wieniec jelenia,

- organista > młody jeleń byk, który pierwszy rozpoczyna rykowisko,

- osacznik > dawna nazwa naganiacza,

- osada > łoże,

- osadzanie zwierzyny > zatrzymywanie w miejscu zwierzyny przez psa,

- osiadła > zwierzyna, która nie zmienia swojej ostoi,

- osiemnastak > jeleń byk o dziewięciu odnogach na każdej tyce,

- oskrzydlić > postrzelić ptaka w skrzydło,

- osmużać > obielić zająca lub królika (ściągnąć skórę),

- ostatni kęs > włożony w pysk strzelonej zwierzyny fragment złomu,

- ostęp > część lasu z ostoją zwierzyny,

- ostoja > teren stałego przebywania zwierzyny,

- ostroga > wyrostek z tyłu odnóży kuraków,

> pierwszy sęk łopaty daniela,

- ostrolotka > trofeum z jednej z lotek w skrzydle cietrzewia i słonki,

- ostry > o psie - cięty,

- oszczek > szczekanie psa myśliwskiego, sygnalizującego znalezienie lub

wytropienie zwierzyny,

- oślada > trop kury na śniegu,

- otok > długa smycz służąca do prowadzenia psa myśliwskiego,

- otrąbić > ogłosić koniec polowania sygnałem myśliwskim,

- otropić > ustalić miejsce przebywania zwierzyny za pomocą tropów,

- owca > samica muflona,

- ósmak > jeleń byk z wieńcem o czterech odnogach na każdej tyce,

 

P- padać w ogniu > zwierzyna, która po strzale pozostaje na miejscu,

- pancerz > upierzenie piersi głuszca,

> zewnętrzna powłoka pocisku kulowego,

> twardy łój pod skórą karku i grzbietu odyńca w okresie huczki,

- paprać się > piaskowa kąpiel ptaków,

- paprzysko > miejsce piaskowych kąpieli ptaków,

- paradoks > gwintowanie końca lufy w broni śrutowej,

- parasol > typ paśnika dla zwierzyny w kształcie parasola,

- parkot > woń jelenia byka podczas rykowiska,

- parkoty > okres godowy zajęcy,

- parostki > poroże sarny kozła,

- pasynek > odnoga na łopacie łosia,

- paszcza > otwór gębowy niedźwiedzia, rysia, wilka i psa,

- paśnik > urządzenie łowieckie do zadawania karmy zwierzynie,

- patrochy > niejadalne wnętrzności zwierzyny,

- patroszenie > usuwanie wnętrzności strzelonej zwierzyny,

- patry > inaczej trzeszcze, oczt zająca,

- perły > zgrubienia i wyrostki na tykach jelenia i rogacza,

- perukarz > kozioł o porożu zdeformowanym w kształcie narośli, zwykle

pokrytej scypułem, związane z utratą jąder,

- pędzel > inaczej wiecheć - kiść włosów na organach płciowych byka, tryka

i dzika,

- pędzelek > kępka włosów na uchu rysia,

- pędzenie > naganianie zwierzyny przez nagankę w kierunku myśliwych,

- pętla > krótkie rzemyki służące przytrzymaniu ptaka łowczego,

> splątane tropy zająca na śniegu,

- pianie > wydawanie ostrego głosu przez koguta bażanta,

- piastun > młody niedźwiedź, samiec pozostający z matką do następnego

roku,

- pielesz > gniazdo ptaka drapieżnego,

- pień > wyrostek kostny na czole samców zwierzyny płowej, na którym

osadzone jest poroże,

- pierzenie się > wymiana upierzenia u ptaków,

- pies > samiec borsuka, lisa i jenota,

- pióra > patrz chyb,

- piórko malarskie > ostrolotka u słonki,

- piórkować > dobijać postrzelonego ptaka,

- pióro > nazwa ptactwa łownego,

- piston > inaczej kapiszon - spłonka,

- pistonówka > strzelba kapiszonowa,

- piszczałka > wabik na jarząbki,

- piszczeć > wydawanie głosu przez kozę,

- plusk > kielnia - ogon bobra,

- płaszcz > pancerz - zewnętrzna powłoka pocisku kulowego,

- płochacz > pies myśliwski do płoszenia zwierzyny z zarośli,

- płowa zwierzyna > jelenie, sarny, łosie i daniele,

- pniaki > haki - grandle,

- pochwa > futerał na głownię białej broni myśliwskiej,

- pocisk > rażąca część naboju myśliwskiego,

- podchód > sposób polowania, podchodzenie zwierzyny na odległość

strzału,

- podeszwa > spód stopy niedźwiedzia,

- podrywać się > zrywanie się ptaków do lotu,

- podjazd > rodzaj polowania, polegający na podjeżdżaniu do zwierzyny

przez myśliwego furmanką lub saniami,

- podkładacz > myśliwy, który naprowadza psy na trop zwierzyny,

- podkowa > brązowy łuk na piersi kuropatwy,

- podlot > młody ptak, zaczynający latać,

- podpórka > laska lub rozwidlony drążek do podparcia broni przy strzale,

- podprowadzać > zaprowadzić myśliwego na spotkanie ze zwierzyną,

- podryw > sposób polowania, polegający na strzelaniu do ptactwa

płoszonego przez samego myśliwego,

- podstrzelić > strzelać do zwierzyny wychodzącej na sąsiada, podczas

polowania zbiorowego,

- poduszka > baka - wypukłość na kolbie broni myśliwskiej, do której

przykłada się policzek,

- pojedynek > samiec zwierzyn, wiodący samotny tryb życia,

- pokot > rozkład - ogół zwierzyny ubitej na polowaniu,

> upolowana zwierzyna, ułożona wg określonych zasad,

- polano > wiecha - ogon wilka,

- pole > teren na którym odbywa się polowanie,

> rok pracy psa myśliwskiego,

- położyć > upolować celnym strzałem,

- pomiatać > wydawać potomstwo, u psów, borsuków, wilków i lisów,

- pomruk > głos wydawany przez jelenia byka i borsuka,

- pomykać > biec (o lisie, zającu i króliku),

- ponowa > świeży opad śniegu,

- poprawka > drugi strzał do tej samej zwierzyny,

-poroże > wyrostki kostne, nasadzane na możdżeniach u jeleniowatych,

zrzucane corocznie i ponownie nasadzane,

- poryk > jednorazowy, głośny ryk jelenia byka,

- posadzić > strącenie zdobyczy na ziemię przez ptaka łowczego,

- poskromić > zmusić ptaka łowczego do poddania się woli układającego,

- posoka > farba - krew zwierzyny grubej,

- posokowiec > pies myśliwski pracujący na farbie,

- postrzał > miejsce trafienia zwierzyny,

- postrzałek > zwierz raniony,

- posyp > daszek - paśnik dla kuropatw lub bażantów,

- posznurować > o lisie pobiec prosto,

- prawka > prawa lufa broni myśliwskiej,

- prosić się > wydawanie potomstwa przez lochę,

- prośna > ciężarna locha,

- prowadzenie > przewodzenie stadu,

> opieka samicy nad potomstwem,

> przesuwanie lufy za poruszającym się celem,

- przechera > sprytny lis,

- przecinka > wycięta w lesie wizura lub ścieżka,

- przelatek > dzik urodzony w ubiegłym roku,

- przelot > patrz ciąg - loty na żerowiska,

> wiosenne i jesienne wędrówki ptaków do miejsc lęgowych

lub na zimowiska,

- przełaj > w dawnej Polsce, jeden z ciężarów łowieckich,

polegający na pilnowaniu zwierzyny zmieniającej swoją ostoję,

- przesadzić > przeskakiwanie zwierzyny przez linię myśliwych,

- przesmyk > stałe miejsca przechodzenia zwierzyny zmieniającej ostoję,

- przestęp > trop jelenia charakteryzujący się tym, że odcisk tylnego

badyla przekracza odcisk badyla przedniego,

- przetrzebić > zmniejszyć znacznie liczbę zwierzyny,

- przewód > kanał w lufie,

- przeziernik > przyrząd celowniczy z otworem w środku, zastępuje

szczerbinkę,

- przezimek > zwierzyna urodzona poprzedniego roku,

- przodownica > łania, locha, owca prowadząca chmarę, watachę, stado,

- przybitka > korek z wojłoku lub tektury oddzielający śrut od prochu,

- przyrzut > szybkie przyłożenie broni do ramienia,

- przyspiesznik > urządzenie ułatwiające oddanie precyzyjnego strzału,

- przystrzelanie broni > wyregulowanie przyrządów celowniczych,

- ptak łowczy > drapieżny ptak, używany do polowań,

- ptaszarnia > pomieszczenie dla ptaków łowczych,

- ptaszniczka > długa myśliwska broń palna, używana do polowań na ptaki,

- pudło > chybiony strzał,

- puller > obsługujący maszyny do podawania rzutków,

- pyza > nos żubra i łosia,

 

R - racica > rozdwojone kopyto zwierzyny płowej, żubra, kozicy, muflona i dzika,

- raciczki > szpile - wyrostki rogowe znajdujące się powyżej racic,

- rakieta > zaznaczenie strzału komorowego przez zwierzynę płową, podskok,

- rant > kryza,

- rapcie > racice dzika,]

- rapeta > noga dzika,

- remiza > porośnięty krzewami i drzewami teren wśród pól,

- repetier > powtarzalna, kulowa broń myśliwska,

- repetować >przeładować broń po oddaniu strzału,

- roczniak > jednoroczne zwierzę,

- rogacz > kozioł - samiec sarny,

- rogi > kostne wyrostki z pochwami rogowymi na kościach czołowych

żubra, kozicy i muflona,

- rogować > uderzać rogami, dotyczy równierz zwierzyny płowej,

- rohatyna > dawna myśliwska broń drzewcowa,

- rojst > bagniste i grząskie miejsce, zwykle ostoja łosia,

- rosochy > poroże łosia łopatacza,

- rozbić się > rozproszyć, np. stado kuropatw czy wataha dzików,

- rozdęcie > uszkodzenie lufy polegające na rozszerzeniu średnicy lufy,

- rozerwanie > uszkodzenie lufy polegające na miejscowym rozerwaniu jej,

- rozkład > patrz pokot,

- rozładowanie > wyjęcie naboi z komory nabojowej i magazynka,

- rozłoga > rozpiętość tyk poroża zwierzyny płowej,

- rozrzut > odchylenie pocisków od idealnego toru,

- rozpórka > prawidło do suszenia skór zwierząt futerkowych,

- róg > wabik na jelenia,

> trąbka myśliwska,

> wyrostek czołowy u pustorogich,

- róża > pierścień kostny otaczający tykę u nasady w porożu zwierzyny

płowej,

- róża daszkowa > róża o spadzistym kształcie,

- ruja > okres godowy,

- rujka > głos wydawany przez byka łosia podczas pokrywania klępy,

- rujowisko > zagłębienie w ziemi wykonane przez daniela, w którym

odbywa się krycie łań,

- rusznikarz > rzemieślnik, zajmujący się wyrobem lub naprawą broni palnej,

- ruszyć > wypędzić zwierzynę z ostoi,

- rwać się > zrywanie się ptactwa,

- ryczeć > wydawanie głosu przez jelenie byki podczas rykowiska,

- ryk > głos jelenia byka podczas rykowiska,

- rykoszet > odbicie się kuli lub śrutu od przeszkody, zmieniające kierunek

lotu pocisku,

- rykowisko > okres godowy jeleni,

- rzucać > wydawać potomstwa,

- rzutek > krążek z łupliwego materiału, będący celem przy strzelaniu

sportowym z myśliwskiej broni śrutowej,

- rzutkarz > strzelający sportowo do rzutków,

 

S - sady > zlatywanie się w jedno miejsce kaczek,

- sadlisty > zwierzyna obrośnięta tłuszczem,

- sadowić umieszczać ptaka łowczego na berle,

- sadzić > szybki bieg zwierzyny,

- sagalasówka > dawna broń myśliwska, z końca XVIII wieku,

- sak > rodzaj sieci do łapania ptaków,

- samopał > kłusownicza broń, działająca samoczynnie po potrąceniu przez

przechodzące zwierzęta,

- samura > locha,

- sarnina > dziczyzna z sarny,

- scypół > owłosiona, bogato ukrwiona skóra porastająca tworzące się

poroże jeleniowatych,

- sekundowanie > naśladowanie przez wyżła innego, który wystawia

zwierzynę,

- selekcjoner > myśliwy posiadający uprawnienia do wykonywania odstrzału

selekcyjnego,

- selekt > sztuka przeznaczona do odstrzału selekcyjnego,

- sęk > wyrostek na łopacie daniela i łosia,

- sfora > rzemień do prowadzenia psów gończych,

> kilka lub kilkanaście psów gończych,

- siać >duży rozrzut broni myśliwskiej,

- siąg > rozpiętość skrzydeł ptaków,

- sidło > kłusownicza pętla do łapania zwierzyny,

- siekaniec > używane zamiast śrutu drobne kawałki ołowiu lub innego metalu,

- sierść >uwłosienie zwierzyny,

> określenie zwierzyny płowej i dzików przy układaniu pokotu,

- sietnik > mający pieczę nad sieciami w dawnej służbie łowieckiej,

- siodło > biała plama po obu stronach grzbietu muflona,

- siuta > koza,

- skałka > w broni skałkowej, krzemień do krzesania iskier,

- skałkówka > dawna broń myśliwska, odpalana iskrą ze skałki,

- skarmiać > zużycie karmy do karmienia zwierzyny,

- skład > postawa strzelecka myśliwego,

- składać się > podniesienie broni do dołka strzeleckiego,

- składność broni > dopasowanie broni do myśliwego,

- skłuć > dobić kordelasem postrzałka,

- skłusować > pozyskać nielegalnie zwierzynę,

- skoki > nogi zająca,

> część nóg ptaka,

- skolenie > głos lisa,

- skrocz > kłus łosia, polegający na równoczesnym posuwaniu

obu lewych badyli, a następnie obu prawych,

- skrom > tłuszcz zająca i królika,

- skromny > tłusty,

- skrzekot > niepłodny mieszaniec cietrzewia i głuszca,